JANUSZ KORCZAK

22 lipca 1878 roku w Warszawie urodził się Henryk Goldszmit zwany później Januszem Korczakiem.

Dzieciństwo spędził w Warszawie. Jako dziecko ośmioletnie rozpoczął naukę w szkole początkowej o bardzo surowych zasadach. Tak głęboko przejął się stosowaną tam karą chłosty, że rodzice musieli zabrać go ze szkoły. Przygotowując się w domu do pierwszej klasy gimnazjum, już jako młody chłopiec marzył o świecie bez okrucieństwa, przemocy
i niesprawiedliwości. Marzenia te później znalazły swe odbicie w „Królu Maciusiu Pierwszym”.

Główną pasją młodego Henryka było czytanie książek. Nie lubił szkoły, w gimnazjum uczył się średnio a interesował się szczególnie literaturą, której poświęcał swój wolny czas.

W okresie dzieciństwa Janusza Korczaka, Polska nie istnieje jako wolne państwo. Ziemie polskie znajdowały się wówczas pod zaborami : Austrii, Rosji, Prus – trwało to 123 lata.

Janusz Korczak dorastał w trudnych warunkach. Długa choroba ojca i jego śmierć zmusiły młodego jeszcze chłopca do udzielania korepetycji, aby finansowo wspomóc rodzinę.

W 1898 roku Janusz Korczak rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Cesarskiego w Warszawie.

17 marca 1905 roku otrzymał dyplom lekarski i podjął pracę jako lekarz pediatra w warszawskim szpitalu. Bardzo ciężko pracował poświęcając się całkowicie pracy lekarza. Dużo czasu poświęcał ubogim pacjentom, których leczył za darmo.

Wciąż się dokształcał, w tym celu często wyjeżdżał za granicę. Janusz Korczak był nie tylko lekarzem. Wspominając swoje przykre doświadczenia szkolne, postanowił pracować jako pedagog i świetnie sprawdził się w tej roli.

Tak bardzo kochał wszystkie, które leczył i wychowywał, że postanowił nie zakładać własnej rodziny. Całkowicie poświęcił się pracy z dziećmi. Już w czasie studiów pełnił rolę wychowawcy na koloniach.

W swojej pracy pedagoga starał się zapewnić dzieciom beztroskie, pełne szczęścia, ale nie pozbawione obowiązków dzieciństwo.

Starał się nie narzucać dzieciom żadnych ograniczeń. Traktował je zawsze bardzo poważnie, słuchał tego co dzieci miały do powiedzenia.

Uważał, że dzieci zasługują na taki sam szacunek jak ludzie dorośli. Opiekował się wszystkimi dziećmi, ale szczególną opieką otaczał te najbardziej potrzebujące.

Pracując w szpitalu, starał się być oprócz lekarza też wychowawcą i pisarzem.

W 1914 roku wybuchła I wojna światowa. Polska miała szansę odzyskać niepodległość.

W czasie wojny Korczak pełnił służbę lekarza na froncie.

Jeszcze przed I wojną światową Janusz Korczak rozpoczął swoją działalność jako literat. Napisał wiele artykułów do gazet, które były poświęcone dzieciom. W 1926 roku założył czasopismo „Mały Przegląd”, prowadzone przez dzieci i młodzież. Często też prowadził w radio audycje mające na celu obronę praw dziecka. Te audycje prowadził pod pseudonimem Stary Doktor. Od tamtej pory wszystkie dzieci się do niego tak zwracały.

Janusz Korczak założył i prowadził Dom Sierot dla dzieci żydowskich w Warszawie. Przed II wojną światową prowadził też sierociniec dla dzieci polskich – Nasz Dom. Wprowadził tam
i stosował swoje nowatorskie metody wychowawcze i pedagogiczne.  

Janusz Korczak działał w wielu organizacjach, które miały na celu pomoc drugiemu człowiekowi.

Za swoją działalność i żydowskie pochodzenie zwłaszcza w czasie II wojny światowej był prześladowany i aresztowany.

W 1939 roku wybuchła II wojna światowa. Rozpoczął ją przywódca Niemiec Adolf Hitler, który prześladował i mordował inne narody, a w szczególności ludność żydowską.

W czasie wojny Janusz Korczak nie zgadzał się na prześladowanie Żydów i naznaczanie ich Niebieską lub Żółtą Gwiazdą Dawida.

Ostatnie miesiące swojego życia Korczak spędził w Getcie Warszawskim. Niemcy izolowali tam ludność żydowską, prześladując ich bardzo i dążąc do ich zagłady. W getcie Korczak pisał pamiętnik.

Janusz Korczak zginął wraz z wychowankami w obozie zagłady w Treblince. Wywieziony w początkach sierpnia 1942 roku wraz z dziećmi w wagonie bydlęcym.

Korczak prowadził pochód swoich dzieci, idąc pierwszy i trzymając dwoje z nich za rękę. Maszerowały czwórkami, wzbudzając swoją postawą szacunek tych, którzy to obserwowali.

Dobrowolnie towarzyszył dzieciom w drodze na śmierć w komorze gazowej obozu zagłady

w Treblince.

Na terenie symbolicznego cmentarza w Treblince wśród siedemnastu tysięcy kamieni, znajduje się jego imienne upamiętnienie : JANUSZ KORCZAK (Henryk Goldszmit) i DZIECI.

Janusz Korczak do końca pozostał wierny swoim dzieciom i powołaniu. Stał się symbolem męczeńskiej śmierci deportowanych i zamordowanych ludzi.

Janusz Korczak zapisał się w pamięci potomnych przede wszystkim jako autor wielu powieści, publikacji i audycji radiowych. Dużym uznaniem cieszą się napisane przez niego książki dla dzieci : „Król Maciuś Pierwszy”, „Król Maciuś na wyspie bezludnej”, „Kajtuś czarodziej”, „Józki, Jaśki i Franki”.